Commissie Deformatie
Hoe gedragen de tunnelconstructie en de bodem eronder zich, wat zijn de bijbehorende faalmechanismen en welke beheersmaatregelen zijn nodig en effectief? De commissie Deformatie verzorgt de begeleiding en interpretatie van praktijkonderzoek en de veralgemenisering en advisering rondom deze opgave.
De eerste onderzoeken binnen dit project zijn uitgevoerd. Bij de Kiltunnel is bijvoorbeeld samen met de Universiteit van Zagreb en de onderzoeksgroep van prof. Gavin van de TU Delft geëxperimenteerd met het maken van een bodemscan die, in combinatie met een 3D-model van de tunnel en het toevoegen van de factor tijd, zou moeten resulteren in een betere voorspelling van het gedrag van de tunnel. Deze proef zal worden herhaald bij de Heinenoordtunnel en gecombineerd met experimenteel glasvezelonderzoek onder leiding van Wout Broere van de TU Delft. De begeleiding, interpretatie en veralgemenisering van dit onderzoek zijn taken van de COB-commissie Deformatie.
De uitkomsten van deze commissie worden via de stuurgroep vertaald in onderzoek op universiteiten, gebruikt in praktijkprojecten via het tunnelprogramma en gepubliceerd als kennisproducten op de COB-kennisbank.
Casestudies
In de Kiltunnel doen zich problemen voor met de verouderde constructies van afgezonken buistunnels, waaronder langdurige zetting bij tunnelverbindingen en daaruit voortvloeiende lekkage. Door ouderdom van deze constructies zijn belangrijke aspecten vaak onbekend waardoor er onzekerheid ontstaat over saneringsmaatregelen.De Kiltunnel heeft de afgelopen veertig jaar relatief grote zettingen gekend. In dit geval werd een gebrek aan geotechnische informatie voor de bodems onder de tunnel vastgesteld. Er werd een geofysisch onderzoek uitgevoerd en dit gaf een goed inzicht in de bodemgesteldheid op de tunnellocatie.
>> Bekijk de paper op de kennisbank
Ook de Noordtunnel is gebruikt als casus. Hier is een risicoanalyse uitgevoerd naar de deformaties op basis van archiefgegevens over de aanleg en bestaande monitoringsdata. Er is een analyse gemaakt van het deformatiegedrag van de tunnel en gekeken naar de algehele staat van de voegen.
>> Bekijk rapport op de kennisbank
Hervorming
De commissie Voegen kwam twee tot vier keer per jaar bijeen. Vanaf 2023 komt de commissie nog twee maal per jaar samen, mara nu met de andere civiel commissies van het COB; commissie Deformatie, commissie Degradatie en de stuurgroep Civiel.
Deliverables
Nr. |
Omschrijving |
Verwachte opleverdatum |
|---|---|---|
| 1 | Gedetailleerde uitvraag monitoringsstrategie Willemsspoortunnel, Drechttunnel en Noordtunnel op basis van werkwijzer monitoring. |
Q4 2022 |
| 2 | Bundelen informatie over deformaties in bestaande tunnels. |
Q4 2023 |
| 3 | NIEUW: Doorontwikkeling database voor tunnels met deformatieverschijnselen. |
Q4 2023 |
| 4 | NIEUW: Begeleiden twee PhD’ers. |
Q4 2023 |
Activiteiten 2022
Omschrijving |
Draagt bij aan deliverable … |
|---|---|
Begeleiden/bespreken diverse onderzoeken naar monitoringsystemen. |
1 |
Afronding werkzaamheden Willemsspoortunnel door student Frode van der Drift en overdracht naar PDEng’er Karim El Laham. |
1 |
Meewerken aan Werkwijzer monitoring zinktunnels voor tunnelbeheerders. |
1 |
Opvolging monitoring met verschillende systemen in Heinenoordtunnel (o.a. glasvezel, tiltsensoren) en begeleiden PhD’er Zhang. |
1 |
Verwerking reviewcommentaar en oplevering Werkwijzer monitoring voor zinktunnels (v.1). |
1 |
Deelname Europese workshop Monitoring and data collection of immersed tunnels in Kopenhagen. |
1 |
Begeleiden/bespreken diverse onderzoeken naar monitoringsystemen. |
1 |
Wetenschappelijk artikel PhD’er Zhang besproken en opgeleverd. |
1 |
Technische specificatie voor monitoring Noordtunnel en Willemsspoortunnel opgesteld, start gemaakt met opstellen formele uitvraag door ProRail. |
1 |
Door de secretaris en het COB-bureau is gewerkt aan een omgeving om de informatie van meerdere tunnels te bundelen en toegankelijk te maken. |
2 |
Good to know
De uitvraag voor de monitoring van de Willemspoortunnel, Drechttunnel en Noordtunnel (op basis van de werkwijzer) is bijna afgerond. Door de secretaris is in samenwerking met COB-bureau een plan uitgewerkt voor het bundelen en toegankelijk maken van de ontwikkelde kennis. Dit wordt eind 2022 gereviewed. Inrichten van de omgeving met data zal hierna nog een flinke inspanning kosten. Het beantwoorden van de kennisvragen rondom deformatie is sterk afhankelijk van de monitoring die nu uitgevoerd wordt en de PhD’ers die de data hiervan interpreteren.
Deze commissie heeft zich in 2022 vooral gericht op de Werkwijzer monitoring zinktunnels, wat een logisch gevolg is van de eerdere conclusie dat de kennishiaten (waarom vindt deformatie plaats, hoe lang blijft het proces doorgaan, hoe kunnen we het beheersen, wat zijn grenswaarden) pas kunnen worden opgelost, als de data vanuit de monitoring en de
interpretatie daarvan door PhD’ers verder is.
Het lijkt daarom logisch deze commissie (tijdelijk) op te heffen en de acties onder te brengen in drie losse werkgroepen:
- Commissie Monitoring
- Begeleidingsgroep voor de twee PhD’ers
- Werkgroep Database deformatie tunnels
Het wetenschappelijke artikel van Wout Broere en PDEng Zhang is te vinden in de repository van de TU Delft.
Werkwijzer monitoring zinktunnels
Na een uitgebreide review door de markt is versie 1 van de Werkwijzer monitoring zinktunnels definitief vastgesteld. Hierna zet de TU Delft een uitvraag voor 5 PhD’s uit in haar netwerk en dat van het COB.
De Begeleidingscommissie instrumentarium SHA werkt aan een versie 1 van het programma van eisen voor dataverzameling. Dit wordt uiteindelijk een hoofdstuk in de Werkwijzer monitoring zinktunnels. In de huidige versie 1 van de Werkwijzer monitoring zinktunnels is al aandacht besteed aan dataverzamelen, dit wordt uitgebreid in een volgende versie. Voor de Willemsspoor-, Noord- en Drechttunnel wordt de werkwijzer vertaald in een gedetailleerde uitvraag naar de markt. De resultaten van deze aanbestedingen bieden praktische inzichten van de monitoring van tunnels, maar zijn tevens de basis van versie 2 van de werkwijzer.
