Leren programmeren

Hoe kan de enorme tunnelrenovatieopgave succesvol worden uitgevoerd? Programmeren lijkt daarop het logische (deel)antwoord. Maar hoe doen we dat, wat is programmeren en hoe leren we dat als sector en als opdrachtgevers gezamenlijk?

Leren programmeren is een overkoepelende activiteit binnen het COB-tunnelprogramma. In dit project werken de platforms Tunnels en veiligheid en Beheer en onderhoud samen met professionals uit drie grote tunnelrenovaties. Dat in (onderstaande) stappen de focus gericht lijkt op PTZ/WNZ (en dus Rijkswaterstaat) komt omdat Rijkswaterstaat nu koploper is en als grote opdrachtgever een belangrijke speler. De opgave van de zeven te renoveren tunnels in Zuid-Holland biedt bovendien een hele interessante leerkans. De ontwikkelde kennis en ervaring is breder toe te passen en wordt direct gedeeld in het groeiboek Renoveren.  

Kennisbingo leren renoveren en samenwerking PTZ

Er is een nieuw instrument in ontwikkeling om kennis over renoveren in een renovatieprogramma te verwerken: de Kennisbingo leren renoveren. De uitwerking van twaalf leerthema’s hierin (onder meer als e-learning) volgt in 2024

Naast onderstaande bijeenkomsten is in 2023 ook een kennismiddag over veiligheid binnen PTZ gehouden, waarin workshops zijn gegeven over de cursus Tunnelveiligheid, het project Arbeidsveiligheid bij tunnels en het verschil tussen rijks- en niet-rijkstunnels. De ervaringen en geleerde lessen bij de openstelling van de Heinenoordtunnel zijn vastgelegd en worden in 2024 gedeeld en besproken binnen PTZ. 

Verdiepend onderzoek tunnelrenovatie

In 2022 heeft het COB op verzoek van tunneleigenaren in Nederland en Vlaanderen een verdiepend onderzoek tunnelopgave uitgevoerd. Doelstelling van dit onderzoek was om meer inzicht te krijgen in de impact van de V&R-opgave tunnels op de capaciteitsbehoefte bij zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers en ingenieursbureaus. Als resultaat van dit onderzoek is een onderzoeksrapport en een knoppenmodel opgeleverd. Met dit knoppenmodel, dat uitgaat van een standaard tunnel van 500 meter, kan de hoeveelheid fte’s van de renovatieopgave voor opdrachtgevers, opdrachtnemers en ingenieursbureaus voor de komende 10 tot 20 jaar worden berekend. De resultaten worden verwerkt in het COB-tunneloverzicht.
>> Lees meer

Deliverables 2024

Nr.

Omschrijving

Verwachte opleverdatum

1

Verdiepend onderzoek tunnelopgave (zie project).

Q4 2024
2

Geleerde lessen toepassen:

  • Evaluatie openstelling Heinenoord
  • Projectkick-offs bij Vlaanderen
  • Samenwerking TEC-PTZ
Q4 2024

Deliverables 2023

Nr.

Omschrijving

Verwachte opleverdatum

1

Organisatie kennisdagen (PTZ, RWS V&R, Vlaanderen).

Gereed
2

Nader detailleren samenwerking met ingenieursdiensten PTZ.

Gereed

Activiteiten juli-december 2023

Omschrijving

Draagt bij aan deliverable …

Kennismiddag over veiligheid binnen PTZ waarin drie workshops zijn gegeven over de basiscursus Tunnelveiligheid, het project Arbeidsveiligheid bij tunnels en het verschil tussen rijks- en niet-rijkstunnels.

1

Samen met TEC een opzet gemaakt voor de Kennisbingo leren renoveren en deze samen met de participanten op het COB-congres een eerste invulling gegeven.

-

Zie ook bij project Probleemloos open: vastleggen ervaringen openstelling Heinenoordtunnel. De geleerde lessen zullen in 2024 worden gedeeld en worden besproken binnen PTZ om ze te vertalen in een aanpak voor de PTZ tunnels.

2

Meewerken aan innovatie-agenda V&R-opgave Rijkswaterstaat.

-

Bijeenkomsten

Kennisdag Vlaanderen

Op verzoek van de Vlaamse wegbeheerder Agentschap Wegen en Verkeer heeft het COB tevens op 28 september 2022 in Antwerpen een kennisdag Leren renoveren gehouden. Tijdens deze bijeenkomst zijn onder meer de groeiboeken van het COB besproken, net als een stappenplan voor renovatiemethodes, de Structural Health Analyses en de kansen van duurzaamheid. De uitkomsten van de kennisdag zijn meegenomen in Leren programmeren, net als de resultaten van het deelonderzoek Verdiepend onderzoek tunnelopgave.
>> Bekijk de agenda (pdf, 157 KB)

Highlevelontbijt, COB-congres en terugkomsessie

Op 16 juni 2022 vond een ontbijtsessie plaats over de tunnelopgave van Rijkswaterstaat en de beoogde aanpak van PTZ. Voor deze sessie zijn directeuren uit de GWW-sector (civiele bedrijven en installatiebedrijven) op persoonlijke titel uitgenodigd om met Rijkswaterstaat in gesprek te gaan. Op het COB-congres op 20 juni 2022 zijn de resultaten in een breder verband besproken. Op 22 september 2022 vond een terugkomsessie plaats, waarin de op 16 juni opgehaalde punten en de wijze waarop PTZ met deze punten wil omgaan, aan de deelnemers zijn teruggekoppeld. Belangrijkste bespreekpunten waren hoe om te gaan met het basisontwerp en het betrekken van de markt hierbij, juistheid en risico’s met betrekking tot areaalgegevens, onderhoudsperiode (M-periode) vóór en ná de renovatie, stand van zaken en zorgpunten vanuit de markt met betrekking tot IA-sourcing.

Masterclass Gaasperdammertunnel

Op 2 februari 2022 is tijdens de masterclass Gaasperdammertunnel het stokje overgedragen aan het PTZ -programma van Rijkswaterstaat. Zij hebben daarmee aangegeven als eerste renovatieprogramma samen met het COB te willen ’leren programmeren’.  In het voorjaar van 2022 is hier direct invulling aan gegeven met een workshop waarin besproken is welke kennisvragen binnen COB-verband opgepakt worden en welke binnen PTZ. De ontwikkeling van het nieuwe COB-project Evolutiepad naar uniformiteit is hiervan een rechtstreeks gevolg. De zestien grootste aannemers en installatie- plus ICT-bedrijven zijn geïnterviewd over de hoofdlijnen van de aanbestedingsstrategie voor de zeven PTZ/WNZ tunnels. Tevens hebben  ingenieursdiensten van PTZ in een marktconsultatie aandacht gevraagd voor het ‘leren en kennisdelen’ samen met het COB.

Activiteiten januari-juni 2023

Omschrijving

Draagt bij aan deliverable …

Meerjarig innovatieprogramma binnen V&R/RWS besproken conform OSGM-systematiek. Na de zomer terugkoppelen in begeleidingscommissie tunnelprogramma.

1

Kick-off georganiseerd voor Rupeltunnel; Waaslandtunnel volgt dit najaar.

1

Maart en april: gesprekken met TEC en PTZ over afstemming werkafspraken t.b.v. renovatieopgave en voorbereiding leertraject op basis groeiboek Renoveren.

2

Fundament van Leren programmeren

In november 2021 is het COB-netwerk tijdens het COB-congres 2021 met elkaar in gesprek gegaan over de grote gezamenlijke tunnelrenovatieopdracht waarvoor Nederland en België staan. Deze bijeenkomsten legden het fundament voor het COB-project Leren programmeren. Via onderstaande links zijn alle gevoerde gesprekken en de uitkomsten van de bijeenkomst in 2021 terug te lezen.

Aanpak wegtunnels Amsterdam (AWA)
Hans Janssens, coördinator van het platform Beheer en onderhoud, interviewt Daan Seesing, projectmanager bij het programma AWA en Jeroen Schrijver, tunnelbeheerder Amsterdam over het AWA-programma.

Renovatie Heinenoordtunnel
Co-coördinator van het platform Tunnels en veiligheid Tom van Tintelen, interviewt Bart Ranke, technisch manager bij aannemerscombinatie Savera en Theo van Maris, technisch manager bij Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid.

Programma tunnelrenovaties Zuid-Holland (PTZ)
COB-directeur Karin de Haas in gesprek met Suzan Vos, directeur netwerkmanagement bij Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid en tevens coördinerend directeur landelijk tunnelbeheer, en Rik Sonneveldt, projectmanager PTZ.

Uitkomsten subsessies eerste bijeenkomst
De thema’s die besproken zijn en de belangrijkste uitkomsten besproken door Hans Janssens, Tom van Tintelen en Karin de Haas samen met Jan Slager, programmamanager van de V&R-aanpak. Als u de sessies wilt terugkijken, kunt u de opnames aanvragen.

Deelnemers

Capgemini Engineering Netherlands B.V. -

Locatie: Utrecht, Reykjavikplein 1
Lambert Verhagen, rol: Lid

COB -

Locatie: Delft, Van der Burghweg 2
Karin de Haas, rol: Coordinator
Hans Janssens, rol: Lid

Covalent B.V. -

Locatie: Amersfoort, Displayweg 3
Bob de Vos, rol: Lid

Infra Kompas B.V. -

Locatie: Driehuis, Wolff en Dekenlaan 21
Arjan Tromp, rol: Lid

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid -

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Kristin Nelis, rol: Lid

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat Zuid-Holland

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Willem Hijmans, rol: Lid

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat Zuid-Holland

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Johan Naber, rol: Lid

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Erica van Dijk, rol: Lid

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Rik Sonneveldt, rol: Lid

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Patrick Pieters, rol: Lid

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat GPO

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Andreas Burki, rol: Lid

Rijkswaterstaat West-Nederland Zuid - Rijkswaterstaat West Nederland Zuid

Locatie: Rhoon, Groene Kruisweg 401
Soer van Herk, rol: Lid

Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs -

Locatie: Rotterdam, Blaak 16
Arlette Nieswaag, rol: Lid

Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs - Tunnel Engineering Consultants

Locatie: Rotterdam, Blaak 16
Maaike Helthuis, rol: Lid

Witteveen+Bos Raadgevende Ingenieurs - Tunnel Engineering Consultants

Locatie: Rotterdam, Blaak 16
Brenda Berkhout, rol: Lid